20100829

Melvins & Isis - Split EP





















Yaz aylarında yaz uykusuna yatıyorum; vücudum kabul etmiyor işte, hiç bir şey yapamıyorum. Maalesef cryogenetic alanında ilerlemeler fevkalade yavaş, tahammül etmekten başka seçenek kalmıyor. Çok ama çok ihtiyaç duyduğu üç-beş kuruş para için rezil adamlarla kötü porno filmler çeviren genç bir kız gibi hissediyorum bu zamanlarda. Üstümdeki yapış yapış terli, mide bulandırıcı kokusuyla barışık, iri cüsseli adam daha da yüklendikçe üzerime, daha fazla metanet aşılıyorum kendime, sabrımın sınırlarını pergel ve cetvelle ince ince ölçüyorum, her milimetrede kendime daha çok şaşırıyorum. Eyyam-ı bahurda son bir kez içine doğru çöküyor dünya, pornocu kızın içinden çıkıp yüzüne boşalan o çirkin herif gibi duraksıyor önce, sonra spermin yüze fışkırtılması gibi, çekirdeğinde ne tip bir kor varsa onun sıcaklığını gökyüzüne fışkırtıyor. Artık bitti. Bir dahaki sefere kadar kimsenin sana dokunamayacağı bir yerde, kışın kalbinde olacaksın.

Her sene aynı şeyi yaşayınca çeşitli müdafaa yöntemleri geliştiriyor insan, nihayetinde neredeyse günü gününe yaşayacaklarının bilincinde oluyorsun. Başının, sonunun neresi olduğu belli. İşte başlıyor diye düşünüp temkinli adımlar atmaya başlayabiliyorsun ya da bitmek üzere olduğunu bilip direnmek için umut yaratabiliyorsun. Bu başlangıçlar, bitişler sıcak gibi, soğuk gibi, sivri gibi ya da keskin gibi sadece ve sadece maddi boyuta etki edebilecek özellikler taşıyınca kusursuz bir hakikat taşıyorlar. Ama benim iki boyuta ait başlangıçlar ve bitişlerle ilgili sorunlarım var.

"Hasan'la başladık galiba" diyor kız; nasıl diye soracak olsak bir hikaye anlatacak bize. Hasan iltifatlarının kollarını genişletti ya da iyiden iyiye yelkenleri indirdi. Aynı Hasan bir süre sonra artık iltifat etmemeye, mesajlara seyrek cevaplar vermeye başlayınca aynı kız "Hasan'la bitti galiba" diyecek. Başlangıç-bitiş algımızın en gündelik uzantısı, en gündelik olmayan konu ışığında böyle işte. Sonra cenazeler ve mezarlar var, bitenin ardından akıtılan gözyaşları; toprağın altındaki maddi varlığın manevi varlıktan ayrışmasının temel sorun olduğu bir başka gündelik hüzün faslı. Oysa maddi varlık yerli yerinde, çürüyen et ya da kemik olarak, ya da toprağa karışmış atomlar olarak devam ediyor varoluşuna. Aynı şekilde manevi varlık da orada işte, senin aklında, hafızanda, öğrendiklerinde. Sonu olmayan bir varoluş söz konusu aslında, aynı zamanda sonu olmayan bir yokoluştan da söz edebiliyorum bu bakış açısıyla. Var-ölüş diyebilirdim biraz oyuncu olsaydım, demiyorum. Ama varlığın iki katmanlı olmaması benim için bir şey ifade etmiyor artık ve bu algı kapısını aralayabildiğim için kendimi şanslı sayıyorum.

Hepimiz bu durumun içindeyiz aslında ama farkına varmamız uzun sürebiliyor. Yüzlerce yıl önce bedeni toprağa gömülmüş şairlerin yazdıkları bize tesir ettiğinin farkına varabildiğimizde, varlığın katmanlarını soğan katmanı kadar değersiz görmek mümkün olabiliyor. Kurt Cobain'le karşılıklı tavla oynamışlığımız yoktur, Zeki Müren'le hamam sefası yapmış değilim, Sabahattin Ali'yle uzun uzun konuşmak hiç mümkün olmadı ne yazık; ama buradalar işte, yanıbaşımdalar, varlar. Yoklukları baki ama varlıkları da öyle, ezeli ve ebediler.

Üst perdeden konuşur görünmek istemem; benim de bu durumun farkına varmam çok uzun sürdü. Keskin ve sivri köşelerimle başlangıçlara ya da bitişlere, varoluşa ya da yokoluşa milimetrik sınırlar çizdim her zaman, gereğinden fazla anlam yükledim. Bu yaz üzerime çökerken, üzerimde hareket ederken, beni boğarken, beni becerirken kaç defa "bu son" dediğim şeyler yaptım hatırlamıyorum. Birine son kez sarılıyorsun, bu yemeği son kez yiyorsun, tam bu noktada son kez duruyorsun, son kez söylüyorsun bu sözü, son kez yazıyorsun bu yazıyı. Belki tüm bu sınırların üst üste binmesiyle; belki son kez söylüyorum dediklerimi bir çok kez daha söyleyebilmemle, son kez yiyorum dediklerimi -lanet olsun ki- tekrar yiyebilmemle, son kez dinliyorum dediklerimi bir defa daha dinleyebilmemle ayırdına varabiliyorum bu sınırların sadece insan eliyle çizilmiş kırmızı çizgiler kadar ehemmiyet taşıdığını.

Nostaljik bir tınısı var aslında bunun, o "bunu son kez yapıyorum" dediğimiz şeye farklı bir anlam yüklüyor olduğumuz için belki bu konunun üzerinde bu kadar fazla duruyoruz. Suni bir acı, yemeğimize kattığımız pulbiber gibi, yemeğin tadını unutuyor acının tadına odaklanıyoruz, dört dörtlük bir uyuşma hali. Isis'in münfesih olması da benzer bir tad yaratmıştı bende. Haziranın 23'ünde Montreal'de son kez sahneye çıkacaklar, Isis ismi altında son kez dokunacaklar enstrümanlarına, son kez şarkı çalacaklar ve sonra Isis olarak varolmayacaklar bir daha. Melvins'le çıkardıkları bu split albümle birlikte de Isis'in son şarkısını, The Pliable Foe'yu dinleyeceğiz ve her şey bitecek, son, sıfır. Şu haliyle bir hayli dokunaklı bir manzara var ortada, al sana tumturaklı bir varoluş sorunu, bir gündem maddesi, bir uyuşukluk baharatı. Ama Isis, maddi varlığı artık namevcut olsa da gayb aleminden etkileyebiliyor beni hala; bir daha hiç dinlemesem bile, yeni bir şarkı çalmasalar ya da bir daha konsere çıkmasalar bile o etki ebedi. Varoluşun hükmüne olan aşinalığım perçinleniyor bu duyguyla.

Hani bir oyun oynuyoruz ya; dinlediğimiz şarkı/albüm/sanatçı ne hissettirdicilik. Bunu tasvire ve biraz da tasnife zorlayan, izahata dayalı bir oyun işte. Ama ne kadar denersek deneyelim, kollarımızı açıp "işte bu kadar seviyorum" diyebilen bir çocuğun çaresizliğinden öteye gidemiyoruz, ki bu bence harika bir şey. Zira içimizdeki o bükülmeyi, göğüs kafesimizde peydahlanan kenarları jilet kadar keskin su dalgalarının yarattığı anaforu, karın boşluğumuzda kendi içine doğru çöküp patlayan yıldızları ve onların bıraktığı yıldız tozlarını anlatabilmeye muvaffak olsaydık, ne müzik olurdu ne şiir, ne de masallar. Çabalamanın sınırlı kalması makbul. Bazen de hiç çabalamamak gerekli olabilir. Isis'in gayb alemine geçişi şerefine, hiç çaba göstermeden, izah etmeye çalışmadan, anlamlı ya da hisseli bir hikaye kurgulama kaygısı gütmeden, sadece aklımda yarattığı görüntülerle, ayak izleriyle, muhafaza ettiklerimle, benim varolan Isis'im:

Karlar altındaki ormanda yaşayan ihtiyar kurt, karların bile karardığı saatinde gecenin, ininden çıktı. Bir iki adım, sonra duraksama; kulak kesilip etrafı dinledi, soğuk havayla doldurdu ciğerlerini. İnin içine kimbilir nereden girmiş kocaman bir kara sinek uykusunu harab etmiş, sinirlerini yıpratmıştı. Lanet sinek kendisine biçilmiş yegane ilahi mesuliyeti yerine getirmeye kararlıydı, o da dışarı doğru vızıldayarak uçtu, ihtiyar kurtun kulaklarına doğru manevra yaptı. Dimdik dikilen kurt bacakları üzerinde yaylanıp şöyle bir sallandı, hem gri postunun üzerindeki karı temizledi, hem de sineği uzaklaştırmak. Ama bu sinek, bu Allah'ın belası sinek sadece biraz uzaklaştıktan sonra büyük bir ciddiyetle asap bozmaya geri döndü. Kurt en sonunda pes etti, sert adımlarla ilerlemeye başladı.

Hayır, avlanmaya gitmiyordu. Avlanmayı sevmezdi, sadece varoluşunu devam ettirmek kadar lalettayin bir zorunluluk için saklanmak, saldırmak, boğuşmak ve sonra da yemek ona küçültücü geliyordu. Beyaz kürklü ufak bir tavşanı, uzun bacaklı bir ceylanı, tombul bir yaban domuzuyla boğuşmak kadar utanç verici bir şey olabilir miydi? Gizlice, utanarak, kendi doğasına boyun eğerek avlanırdı o yüzden, sessizce. Böyle dimdik yürüdüğü, güçlü adımlar attığı, pençelerini geçirdiği karları sıçratarak özellikle ses çıkardığı zamanlar farklıydı, avlanmak değil dövüşmekti aklındaki. Kendi doğasına yenilmişliğin acısını, başka birinin doğasını yenerek çıkarmak, sivri dişlerinin arasında atmakta olan şah damarının ritmini son kez hissetmek. İşte bu onu canlı kılan şeydi.

Kendisine güvenerek, kendisini yenebileceğini düşünerek, varolan her şeye meydan okuyarak yürürdü böyle zamanlarda. Dört bacağıyla birden yere tutunur gibi yürürdü, her adımıyla yere çivi çakıyormuş ve o çiviyi çıkarmaya başka hiç bir güç yetmezmiş gibi sertçe. İz sürdü, yürüdü, adımlar attı, attığı her adımda karın üstüne kendi imzasını bıraktı. Onunla birlikte kara sinek de uçmaya devam etti, kulağının etrafında daireler çizdi, burnunun üstüne kondu, gözlerine doğru pikeler yaptı.

İzi sürülen büyük pençelerin kime ait olduğu bir süre sonra anlaşıldı. Gri ihtiyar kurt, çalılıkların arasında kestirmekte olan simsiyah kurtu gördüğü an kanı çekildi, sonra da büyük bir hızla, daha da sıcak bir şekilde damarlarına geri döndü. Hasmının dikkatini çekmek için bir kaç defa yeri eşeledi, yine o lanet sineği başından savmak için sallandı -yine başarılı olamadı-, hırladı, uludu. En sonunda siyah postlu kurt, yattığı yerden doğruldu, gri kurtla göz göze geldi. Birbirlerinin gözlerindekileri okudular, ne yapmaları gerektiğini biliyorlardı ama nasıl yapacaklarını kestirmek zordu. İşte bu yüzden birbirleri etrafında dönmeye başladılar. Gezegenlerin yörüngeleri kadar kusursuz ve değişmeyen bir açıyla döndüler, defalarca birbirlerinin pençe izlerinin üstlerine bastılar en sonunda ne yapacaklarıyla birlikte, nasıl yapacaklarını da bildiler. Birbirlerine doğru atıldılar.

Tam çarpışma anında, tam dişleri birbirine değecek iken, gece kadar siyah olan kurt teslim oldu, pençelerini indirdi, dişlerini ağzına gömdü. İhtiyar gri kurt bu teslimiyeti kabul etti, geri çekilmedi, dişlerini hasmının boynuna geçirdi, lakin o siyah post öylesine kalındı ki ilk ısırıkta bırak damara ulaşmayı, ete bile temas edemedi. Aynı yerden sayısız defa ısırdı, en sonunda dişlerini dibine kadar geçirmeyi başardı, damarı buldu, parçaladı. İnce bir kan sızıyordu sadece ama damarın attığı adımlar yavaşlamaya başlamıştı bile. En sonunda durdu. Gri kurt tam dişlerini çekecekken, yerde yatan siyah kurtun bacakları kasıldı, damarındaki kan ufak sessiz bir şekilde tekrar yürüyüşe geçti. Can çekişiyor olmalı diye düşündü gri kurt, bir daha ısırdı, bu sefer daha sert ısırdı; bacak hareket etmeyi bıraktı, nabız yine durdu. Ama bu devam etti, hep devam etti, sonsuza kadar devam etti, siyah kurtun bacakları kasıldı, gri kurt daha sert ısırdı, bunun üzerine duran siyah kurtun vücudu bir dahaki sefere daha şiddetli isyan etti, o isyanı dişler daha sert bastırdı. İkisi de kendi varoluşlarına böyle karşı koydular, bir diğerinin yokoluşu içinde.


Sanatçı: Isis/Melvins
Albüm: Split EP

Şarkı listesi:
1- Melvins - Pig House
2- Melvins - I'll Finish You Off
3- Isis - Way Through Woven Brances
4- Isis - The Pliable Foe

DOWNLOAD.